Είναι το καλύτερο λοιπόν να έχεις πάντα στο μυαλό σου πως ένας δρόμος είναι ένας δρόμος, τίποτε παραπάνω.
Αν αισθάνεσαι πως δεν πρέπει να τον ακολουθήσεις, δεν πρέπει να μείνεις σ' αυτόν ότι κι αν συμβεί.
Για να έχεις όμως μια τέτοια διαύγεια πρέπει να ζεις πειθαρχημένη ζωή.
Μόνο τότε θα καταλάβεις πως ένας δρόμος δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένας δρόμος και
πως δεν προσβάλλεις ούτε τον εαυτό σου ούτε κανέναν άλλο αν τον παρατήσεις εφόσον αυτό σου λέει να κάνεις η καρδιά σου.
Αλλά η απόφαση σου, ν' ακολουθήσεις ή να παρατήσεις αυτό το δρόμο δεν πρέπει να βασίζεται στον φόβο ή στη φιλοδοξία.
Σε προειδοποιώ. Εξέταζε το κάθε μονοπάτι με προσοχή και περίσκεψη.
Δοκίμασε το όσες φορές νομίζεις πως χρειάζεται. Κι έπειτα κάνε στον εαυτό σου και μόνο στον εαυτό σου μια ερώτηση.
Είναι μια ερώτηση που μόνο ένας γέρος άνθρωπος μπορεί να κάνει.Ο ευεργέτης μου μου μίλησε γι' αυτήν όταν ήμουν πολύ νέος.Αλλά το αίμα μου έβραζε τότε πάρα πολύ για να την καταλάβω.
Τώρα όμως την καταλαβαίνω.
Θα σου πω ποια είναι: Έχει αυτό το μονοπάτι καρδιά;
Όλα τα μονοπάτια είναι ίδια. Δεν οδηγούν πουθενά.Υπάρχουν μονοπάτια που περνάνε μέσα απ' τους θάμνους ή που οδηγούν μέσα στους θάμνους.
Στη ζωή μου μπορώ να πω πως έχω διασχίσει μεγάλους, πολύ μεγάλους δρόμους αλλά δε βρίσκομαι πουθενά.
Η ερώτηση του ευεργέτη μου αποκτάει τώρα νόημα.
Έχει αυτό το μονοπάτι καρδιά; Αν έχει, το μονοπάτι είναι καλό. Αν όχι είναι άχρηστο.
Και οι δύο δρόμοι δεν οδηγούν πουθενά, αλλά ο ένας έχει καρδιά, ο άλλος όχι.
Ο ένας είναι φτιαγμένος για χαρούμενο ταξίδι. Όσο καιρό τον ακολουθείς γίνεσαι ένα μαζί του. Ο άλλος θα σε κάνει να βλαστημήσεις τη ζωή σου.
Ο ένας σε κάνει δυνατό, ο άλλος σου αφαιρεί τη δύναμη."
Η διδασκαλία του Δον Χουάν, Κάρλος Καστανέντα
μετάφραση: Άγγελος Μαστοράκης, εκδ. Καστανιώτη